ارکان و شرایط دعوای خلع ید مشاعی کدامند؟
در این مطلب از وب سایت وکیل سایت قصد داریم تا در مورد دعوای خلع ید مشاعی مطالبی را خدمت شما عزیزان ارائه نماییم. قانونگذار در مورد تصرف و خلع ید ملک مشاع که غالبا ورثه ای هستند مقررات ویژه ای در قانون مدنی و قانون اجرای احکام مدنی در نظر گرفته است. در صورتی ملکی مشاع توسط احد از شرکا یا ثالث تصرف شود باید از طریق طرح دعوای خلع ید ملک مشاع به این تصرفات خاتمه داد. در ادامه به بیان نحوه خلع ید از ملک مشاع و ارکان این دعوای مهم خواهیم پرداخت. همچنین در صورت نیاز به مشاوره با بهترین وکیل ملکی متخصص در این حوزه می توانید با ما تماس بگیرید.
تعریف اشاعه؟
اشاعه حالتی است که چند نفر مالک یک مال باشند. مشاع در مقابل مفروز قرار دارد که در آن کل مال متعلق به یک نفر است. به عنوان مثال اگر سهم شما سه دهم و سهم شریک هفت دهم مشاع از یک مال باشد در هر بخشی از آن مال به همین میزان شریک هستید. با توجه این وضعیت قانون گذار مقررات ویژه ای برای تصرف در اموال مشاع در قانون مدنی و قانون اجرای احکام مدنی و برخی از قوانین خاص در نظر گرفته است. شایع ترین حالت اشاعه بین ورثه است. زمانی که مورث فوت می کند اموال وی بین ورثه به نسب سهم الارث, مشاع خواهد بود.
خلع ید ملک مشاع به چه معنا است؟
خلع ید مشاعی یعنی رفع تصرف متصرف از ملک مشاع. همانطور که پیش تر گفتیم در ملک مشاع شرکاء در جزءجزء ملک شریک می باشند بنابراین در صورتی که یکی از شرکا یا شخص ثالث بدون اذن دیگر شرکاء در ملک اقدام به تصرف نماید در واقع دیگران را از حق خود محروم نموده و ایشان می توانند علیه وی دعوای خلع ید ملک مشاع مطرح نمایند. حسب مواد ۵۸۱ و ۵۸۲ قانون مدنی تصرفات هر یک از شرکا در ملک مشاع بدون اذن دیگر شرکا فضولی بوده و آن شریک ضامن است. در املاک مشاع هر شریک می تواند سهم خود را بفروشد لکن تصرف مادی نیازمند اذن دیگر شرکا است.
نحوه اجرای حکم خلع ید مشاعی
نحوه اجرای حکم خلع ید از ملک مشاع در مواد ۴۳ تا ۴۵ قانون اجرای احکام مدنی ذکر شده است که به شرح ذیل می باشد:
ماده ۴۳ – در مواردی که حکم خلع ید علیه متصرف ملک مشاع به نفع مالک قسمتی از ملک
مشاع صادر شده باشد از تمام ملک خلع ید می‌شود، ولی تصرف محکوم‌له در ملک خلع ید
شده مشمول مقررات املاک مشاعی است.
ماده ۴۴ – اگر عین محکوم به در تصرف کسی غیر از محکوم‌علیه باشد این امر مانع
اقدامات اجرایی نیست مگر این که متصرف مدعی حقی از عین‌یا منافع آن بوده و دلائلی
هم ارائه نماید در این صورت دادورز (مأمور اجرا) یک هفته به او مهلت می‌دهد تا به
دادگاه صلاحیتدار مراجعه کند و در‌صورتی که ظرف پانزده روز از تاریخ مهلت مذکور
قراری دائر به تأخیر اجرای حکم به قسمت اجرا ارائه نگردد عملیات اجرایی ادامه
خواهد یافت.
ماده ۴۵ – هر گاه در محلی که باید خلع ید شود اموالی از محکوم‌علیه یا شخص دیگری
باشد و صاحب مال از بردن آن خودداری کند و یا به او‌دسترسی نباشد دادورز (مأمور
اجرا) صورت تفصیلی اموال مذکور را تهیه و به ترتیب زیر عمل می‌کند:
۱ – اسناد و اوراق بهادار و جواهر و وجه نقد به صندوق دادگستری یا یکی از بانک‌ها
سپرده می‌شود.
حسب مواد فوق در خلع ید ملک مشاع از کل ملک خلع ید صورت می گیرد و تا زمانی شرکا در خصوص نحوه تصرف و مداخله با یکدیگر توافق ننماییند هیچ کدام حق تصرف در ملک را ندارند.
خلع ید از ملک مشاع در صلاحیت کجاست؟
دعوای خلع ملک مشاع از جمله دعاوی مالی غیر منقول می باشد و در هر حال در صلاحیت دادگاه عمومی حقوقی است و شورای حل اختلاف به هیچ عنوان صالح نیست. هزینه دادرسی دعوای خلع ید از ملک مشاع بر اساس قیمت منطقه ای ملک محاسبه می شود.
طرفین دعوای خلع ید مشاعی
خواهان در دعوای خلع ید مشاعی کسی است که مالک مشاع ملک مورد تصرف باشد و هر کدام از مالکین این حق را دارند که دعوای مذکور را طرح نمایند لکن در مورد خواندگان این دعوا دو نظر وجود دارد برخی معتقد هستند که باید کلیه شرکای مال مشاع خوانده دعوا قرار گیرند و رویه قضایی نیز به همین سمت متمایل است. در مقابل برخی معتقد هستند که نیازی به طرح دعوا علیه کلیه شرکای مال مشاع نیست و صرفا طرح دعوا علیه متصرف کفایت می کند در واقع این بسته به نحوه دفاع شما در محکمه دارد که بتوانید قاضی را مجاب کنید که دعوای شما را به این علت رد نکند.
ارکان دعوای خلع ید ملک مشاع
دعوای خلع ید مشاعی ویژه املاک است و طرح دعوای خلع ید ملک مشاع تنها از سوی مالک مشاع ممکن است (برخلاف دعوای تصرف عدوانی که حتی از طرف مستاجر قابل طرح است) بنابراین برای طرح این دعوا لازم است سند مالکیت مشاعی را به محکمه ارائه نمایید. همچنین باید تصرفات غیر مجاز خوانده در ملک را اثبات نمایید. در صورتی که ملک ورثه ای باشد و هنوز بین ورثه تقسیم نشده باشد برای طرح دعوای خلع ید از ملک مشاع, ارائه سند مالکیت به نام مورث متوفی و گواهی حصر وراثت ضروری است.
در این مطلب از وکیل سایت به بیان برخی از مهم ترین نکات دعوای خلع ید از ملک مشاع پرداختیم. این دعوا در میان شرکای مال مشاع مانند املاک ورثه ای کاملا شایع است و نکات حقوقی بسیاری دارد که عدم توجه به آن جز تلف وقت و هزینه نتیجه ای در پی نخواهد داشت. جهت مشاوره با وکیل ملکی متخصص در این حوزه و یا اخذ وکیل با ما تماس بگیرید.
